جنگ زرگرى بين زنجان و قزوين

استان امروزى قزوين يكى از قديمىترين نواحى اسكان تركهاى باستانى در ايران همچنين محل اسكان پىدرپى گروههاى تركى متاخر بوده است. قزوين در تاريخ سياسى و فرهنگى آذربايجان نيز جايگاه ويژه اى داشته و به مدت بيش از 50 سال پايتخت سياسى و فرهنگى امپراطورى آذرى صفوى بوده است.

استان آذربايجانى قزوين كه حلقه رابط بين بخشهاى شمالى آذربايجان (استان هاى زنجان و اردبيل و آذربايجان شرقى و آذربايجان غربى) و بخشهاى جنوبى آذربايجان (بخشهاى ترك نشين و آذربايجانى استانهاى همدان٬ مركزى٬ تهران و قم) است٬ متاسفانه در راستاى سياستهاى يكسانسازى- فارسسازى٬ تجزيه ارضى آذربايجان و پاكسازى هويت آذربايجانى-تركى و پس از براه انداختن جنگ زرگرى بين زنجان و قزوين٬ از استان زنجان-كه خود باز در راستاى همين سياستها- قبلا از ديگر استانهاى آذربايجانى جداشده بود- تجزيه و در قلب واحد ادارى-سياسى نوى مستقيما به مركز وابسته شده است.

در قرن بيستم٫ و با آغاز سياست همسان سازى قومى در ايران ضربه اى كارى بر حضور و هويت تركى اين بخش از آذربايجان وارد شده است. آخرين تغييرات در تقسيمات ادارى -سياسى كشور كه منجر به جدا شدن اين استان از زنجان كه خود قبلا از آذربايجان جدا گرديده بود تنها به تسريع نابودى زبان و هويت تركهاى اين استان آذربايجانى كمك نموده است.

متاسفانه در فعاليتهاى مدنى٬ فرهنگى٬ اجتماعى و ملى تركى-آذربايجانى حتى در نشريه هاى خبرى مطبوع و مجازى آذربايجانى به اين بخش از آذربايجان٬ پايتخت دوم امپراتورى تركى-آذربايجانى صفوى٬ توجه كافى معطوف نمىشود

هرچند در منطقه بندى فعلى كشور استان قزوين به همراه ديگر استانهاى آذربايجانى شرقى و غربى و اردبيل و زنجان در يك دسته قرار دارد٫ با اينهمه اميد مىرود كه با درك و نهادينه شدن لزوم شناسايى و حفظ هويت٫ زبان٫ فرهنگ و يكپارچگى معنوى و فيزيكى اقوام ايرانى٫ اين استان آذربايجانى مانند گذشته (پس از انتزاع و ادغام مناطق فارس نشين استان به استانهاى همجوار فارس نشين) به تركيب ايالت آذربايجان داخل گردد.

تا آنموقع نيز بسيار مفيد و ضرورى است كه براى تسهيل امر آموزش به زبان تركى ادبى در مدارس كه دير يا زود آغاز خواهد شد٫ از شبكه سيماى محلى صبح جمعه و شبكه استانى صداى قزوين برنامه هاى راديو و تلويزيونى به تركى ادبى معيار تهيه و پخش گردند.